Değerli Müvekkillerimiz ve Çözüm Ortaklarımız,

Aralık 2019’da Çin’de ortaya çıkan ve Nisan 2020 itibariyle hemen hemen bütün ülkelerde rastlanmış olan ve hızla yayılmaya devam eden Covid-19 enfeksiyonu Dünya Sağlık Örgütü tarafından pandemi olarak ilan edilmiş olup hastalığın merkezinin Çin’den Amerika’ya kaydığı bilgisi kamuoyuyla paylaşılmıştır. Bu kapsamda, öncelikle birçok uluslararası tedarik zincirinin parçası olan Çin’de, sonrasında ise ülkemizle ticari ilişkisi en yoğun olan ülkeleri barındıran Avrupa ve Amerika’da çeşitli devletler salgını sınırlandırabilmek amacıyla olağanüstü hal ve acil durum ilan etmiş, kimi yerlerde sokağa çıkma yasağına varacak şekilde günlük hayatı yüksek seviyede kısıtlayıcı önlemler almak durumunda kalınmıştır. Ülkemizde de Covid-19 salgını ile ilgili olarak kısıtlayıcı önlemler hayata geçirilmeye başlanmıştır. 

Son günlerde neredeyse tüm dünyada gündem haline gelen bu salgın ile yalnızca günlük hayatımız değil, uluslararası ticari hayat da etkilenmektedir. Salgın ile mücadele kapsamında alınan önlemler üretim, lojistik ve uluslararası tedarik zincirlerinde aksaklıklara neden olabilmektedir. 

Rastlanabilecek aksaklıkların başında tedarik zincirinin olumsuz etkilenmesi, ticari hayatın sekteye uğraması sebebiyle gerek şirketlerin gerekse şahısların borçlarını ifa etmekte zorlanmasıdır.

Bu anlamda bugünkü yazımızda 02.04.2020 tarihinde yayımlanan 2020/5 sayılı Cumhurbaşkanlığı Genelge ele alınacak ve siz değerli müvekkillerimize bilgilendirme yapılacaktır. Söz konusu genelge Kamu İhale Kanunu uyarınca yapılan ihaleleri ve buna bağlı olarak yapılan sözleşmelerde ortaya çıkması muhtemelen olan ifa güçlüklerini ele almaktadır.

COVID-19 Salgınının Kamu İhale Sözleşmelerine Etkisi ile İlgili 2020/5 Sayılı Cumhurbaşkanlığı Genelgesi (“Genelge”) 2 Nisan 2020 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girmiştir. Genelge ile Kamu İhale Kanunu’nun düzenlediği konularda yapılan sözleşmelere son yaşanan önemli gelişmeler çerçevesinde önemli düzenlemeler getirilmiştir.

Bu kapsamda 4/1/2002 tarihli ve 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu (istisnaları dahil) ile bu Kanundan istisna edilen düzenlemeler kapsamında gerçekleştirilen ihaleler sonucunda imzalanan sözleşmelerde, COVID-19 salgını nedeniyle sözleşme konusu işin yerine getirilmesinin geçici veya sürekli olarak, kısmen veya tamamen imkânsız hale geldiğine ilişkin başvurular, yükleniciler tarafından bu durumun belgelendirilmesi suretiyle sözleşmenin tarafı olan idareye yapılacaktır.

İdarelerce bu başvurular; 5/1/2002 tarihli ve 4735 sayılı Kamu İhale Sözleşmeleri Kanununun 10 uncu maddesi ve diğer mevzuat hükümleri çerçevesinde incelenecek ve karar alınmadan önce idarelerce Hazine ve Maliye Bakanlığının değerlendirmesi alınacaktır.

İdarelerce yapılan değerlendirme sonucunda;

• Ortaya çıkan durumun yükleniciden kaynaklanan bir kusurdan ileri gelmemiş olması,
• Yüklenicinin sözleşmeden doğan yükümlülüklerini yerine getirmesine engel nitelikte olması,
• Yüklenicinin bu engeli ortadan kaldırmaya gücünün yetmemesi,

şartlarının birlikte gerçekleştiğinin tespit edilmesi üzerine süre uzatımı verilmesine veya sözleşmenin feshine karar verilebilecektir.

İdare incelemesi sonucunda, (i) sözleşmenin ifası için sözleşme süresinin uzatılmasına veya (ii) sözleşmenin feshedilmesine karar verilebilmektedir. Genelge, idarenin verebileceği kararlarda idarenin yüklenicinin talebine bağlı olup olmadığı konusunda henüz bir açıklık sağlamamaktadır.

Buna ek olarak, 4735 sayılı Kamu İhale Sözleşmeleri Kanunu’nun 10. maddesi mücbir sebebin meydana geldiği tarihi izleyen 20 gün içinde yüklenicinin idareye yazılı olarak bildirimde bulunması gerektiğini belirtmektedir. Başvuru yapılırken işlerin aksadığı, tedarik zincirinin olumsuz etkilenmesi ödeme güçlüklerinin yaşanması, işçilere izin verilmesi vb. konuların delillerle ispat edilmesi gerektiği unutulmamalıdır.

Bıçak Hukuk Bürosu Sağlıklı Günler Diler…